Έκλεισε η υπόθεση Novartis στις ΗΠΑ, με εξωδικαστικό συμβιβασμό μεταξύ της εταιρείας, του αμερικανικού υπ. Δικαιοσύνης και της επιτροπής Κεφαλαιαγοράς.
H αμερικανική Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς (SEC) ανακοίνωσε ότι η Novartis συμφώνησε να καταβάλει ποσό πάνω από 112 εκατ. δολάρια για τον διακανονισμό κατηγοριών περί παραβίασης των Πρακτικών Διαφθοράς στην Αλλοδαπή (Foreign Corrupt Practices Act).
Επιπλέον, το παράρτημα της εταιρείας στην Ελλάδα, η Novartis Hellas και η πρώην θυγατρική της, Alcon, καλούνται να πληρώσουν στους Αμερικανούς, στο πλαίσιο του εξωδικαστικού συμβιβασμού, πάνω από 233 εκατ. δολάρια.
Σύμφωνα με την απόφαση της SEC, οι δωροδοκίες έλαβαν χώρα την περίοδο από το 2012 ως το 2016 και ήταν εν γνώσει συγκεκριμένων στελεχών των θυγατρικών της Novartis.
Η υπόθεση έκλεισε με το χρηματικό πρόστιμο που θα καταβάλει η εταιρεία Novartis, ενώ δεν προέκυψε καμία απόδειξη για την εμπλοκή πολιτικών προσώπων στην Αμερική ή αλλού. Σύμφωνα με την απόφαση της Επιτροπής, η Novartis συμμετείχε σε προγράμματα καταχρηστικών πληρωμών ή παρείχε προνόμια σε «δημόσιους και ιδιωτικούς παρόχους υγειονομικής περίθαλψης στη Νότια Κορέα, το Βιετνάμ και την Ελλάδα σε αντάλλαγμα για τη συνταγογράφηση ή τη χρήση προϊόντων Novartis ή Alcon».
Η απόφαση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς
Αναλυτικά, στην απόφαση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς αναφέρονται τα ακόλουθα (μετάφραση από το πρωτότυπο κείμενο της απόφασης):
«Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς ανακοίνωσε σήμερα ότι η Novartis AG, μια παγκόσμια εταιρεία φαρμακευτικής και υγειονομικής περίθαλψης που εδρεύει στην Ελβετία, συμφώνησε να πληρώσει πάνω από 112 εκατομμύρια δολάρια ως συμβιβασμό επειδή παραβίασε τις διατάξεις των βιβλίων και των αρχείων και των εσωτερικών λογιστικών ελέγχων των Foreign Corrupt Practices Act(FCPA).
Η Επιτροπή διαπιστώνει ότι οι τοπικές θυγατρικές της Novartis ή της πρώην θυγατρικής της Alcon Inc. συμμετέχουν σε προγράμματα για την πραγματοποίηση καταχρηστικών πληρωμών ή την παροχή προνομίων σε δημόσιους και ιδιωτικούς παρόχους υγειονομικής περίθαλψης στη Νότια Κορέα, το Βιετνάμ και την Ελλάδα σε αντάλλαγμα για τη συνταγογράφηση ή τη χρήση προϊόντων της Novartis ή της Alcon. Σύμφωνα με τη διαταγή, αυτά τα σχέδια πραγματοποιήθηκαν μεταξύ 2012 και 2016 και ήταν γνωστά μεταξύ ορισμένων διαχειριστών των τοπικών θυγατρικών ή συνεργατών.
Η εντολή διαπιστώνει επίσης ότι η Novartis δεν διέθετε επαρκείς εσωτερικούς λογιστικούς ελέγχους στην πρώην επιχείρηση της Alcon στην Κίνα από το 2013 έως το 2015, οι οποίες χρησιμοποίησαν πλαστά συμβόλαια ως μέρος τοπικών χρηματοδοτικών συμφωνιών που προκάλεσαν μεγάλες απώλειες και είχαν ως αποτέλεσμα η Novartis και η Alcon να διαγράψουν περισσότερα από 50 εκατομμύρια δολάρια σε “κακό” χρέος
“Ελλιπή ελεγκτικά περιβάλλοντα αποτελούν πρόσφορο έδαφος για αδικοπραγίες”, δήλωσε ο επικεφαλής της Κεφαιλαιαγοράς, Τσαρλς Κέιν. “Όπως καταδεικνύεται από την υπόθεση Novartis, οι αδυναμίες σε ένα μέρος της επιχείρησης μπορούν συχνά να υπηρετήσουν ως προάγγελος μεγαλύτερων προβλημάτων που δεν έχουν αντιμετωπιστεί”, πρόσθεσε.
Η Novartis αποδέχτηκε την διαταγή που της επιβάλει να διακόψει τις παραβιάσεις στα βιβλία και τα αρχεία και τους εσωτερικούς λογιστικούς ελέγχους της Κεφαλαιαγοράς. Η Novartis συμφώνησε να πληρώσει αποζημίωση 92,3 εκατ. δολαρίων και 20,5 εκατ. δολάρια σε διαφυγόντα κέρδη και να συμμορφωθεί με τριετή αναφορά της κατάστασης των μέτρων συμμόρφωσης. Επιπλέον, οι θυγατρικές της Novartis και της Alcon συμφώνησαν σε εξωδικαστικούς συμβιβασμούς με το αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης και αποδέχτηκαν να πληρώσουν περισσότερα από 233 εκατ. δολάρια σε πρόστιμα.
Την έρευνα διεξήγαγαν οι Σοναλί Σινχ και Ρετζίνα Μπάρετ και επιθεώρησε ο Τρέισι Λ. Πράις. Η επιτροπή Κεφαλαιαγοράς εκτιμά τη συμβολή του τμήματος απάτης του υπουργείου δικαιοσύνης των ΗΠΑ, την εισαγγελία του Νιου Τζέρσι, το Ομοσπονδιακό γραφείο ερευνών, την Ελεγκτική Αρχή Αγορών της Ελβετίας και την Αρχή Οικονομικών Υποθέσεων του Ηνωμένου Βασιλείου».
Εν τω μεταξύ στην ανακοίνωση της η Novartis αφού αναφέρει ότι επιλύει στις Η.Π.Α. εκκρεμείς υποθέσεις του Νόμου περί Πρακτικών Διαφθοράς Εξωτερικού (FCPA), σημειώνει ότι «συμβαδίζοντας με την εσωτερική έρευνα της Novartis, η συμφωνία δεν περιέχει ισχυρισμούς σχετικά με φερόμενη δωροδοκία πολιτικών στην Ελλάδα».
Η ανακοίνωση της εταιρείας αναφέρει συγκεκριμένα:
«Η Novartis έχει καταλήξει σε εξωδικαστική συμφωνία με το Υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ (DOJ) και την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς των ΗΠΑ (SEC) για την επίλυση όλων των εκκρεμών υποθέσεων της εταιρίας και θυγατρικών της που σχετίζονται με τη νομοθεσία περί Πρακτικών Διαφθοράς Εξωτερικού (FCPA). Στο πλαίσιο της συμφωνίας, η Novartis και ορισμένες από τις τρέχουσες και πρώην θυγατρικές της θα καταβάλουν 233.9 εκ. δολάρια στο DOJ και 112.8 εκ. δολάρια στην SEC.
Για την περαίωση της έρευνας του DOJ, η Novartis Hellas έχει συνάψει μια συμφωνία αναβολής δίωξης (“Novartis DPA”) για τις πρακτικές που έχουν αμφισβητηθεί και αφορούν την παροχή ανάρμοστων οικονομικών οφελών σε Έλληνες επαγγελματίες υγείας μεταξύ των ετών 2012 και 2015 σχετιζόμενων με το οφθαλμολογικό προϊόν ρανιμπιζουμάμπη (Lucentis), παραβιάσεις βιβλίων και στοιχείων για το ίδιο προϊόν κατά τους όρους του δικαίου των ΗΠΑ καθώς και για μία επιδημιολογική μελέτη του 2009.
Υπογραμμίζεται ότι η σημερινή συμφωνία δεν περιλαμβάνει ισχυρισμούς σχετικά με φερόμενη δωροδοκία πολιτικών στην Ελλάδα. Το γεγονός αυτό συμβαδίζει με την εσωτερική έρευνα της Novartis.
Με τη σημερινή συμφωνία όλες οι εκκρεμείς έρευνες FCPA για τη Novartis έχουν πλέον κλείσει.
Η Alcon Pte Ltd, πρώην θυγατρική της Novartis, έχει συνάψει χωριστή συμφωνία αναβολής δίωξης με το DOJ (“Alcon DPA”) για ανάρμοστα οικονομικά οφέλη που παρέχονταν σε επαγγελματίες υγείας στο Βιετνάμ, καθώς επίσης για παραβιάσεις βιβλίων και στοιχείων από το 2011 έως το 2014, σχετικά με ένα συμβουλευτικό πρόγραμμα από έναν προμηθευτή στο Βιετνάμ.
Για την περαίωση της έρευνας της SEC, η Novartis AG κατέληξε σε συμφωνία που επικεντρώνεται σε θέματα εσωτερικού ελέγχου, παραβιάσεις βιβλίων και στοιχείων, σύμφωνα με το δίκαιο των ΗΠΑ, στην Ελλάδα, στο Βιετνάμ και στη Νότια Κορέα. Οι πρακτικές στην Ελλάδα σχετίζονται με το ανωτέρω οφθαλμολογικό προϊόν και καλύπτονται από τη Novartis DPA καθώς και ζητήματα ελέγχου με δύο μετεγκριτικές μελέτες της Novartis Hellas, τα οποία εντοπίστηκαν από εσωτερικό έλεγχο το 2012 και επιλύθηκαν έως το 2013. Τα ζητήματα στο Βιετνάμ σχετίζονται με τις δραστηριότητες διανομέων της Alcon και αποτελούν αντικείμενο της Alcon DPA. Για τις πρακτικές στη Νότια Κορέα η Novartis έχει ήδη αναλάβει την ευθύνη και βρίσκεται στο τελικό στάδιο επίλυσής τους με τις τοπικές αρχές. Τέλος, η συμφωνία SEC εξετάζει ορισμένα ζητήματα εσωτερικού ελέγχου και παραβιάσεις βιβλίων και στοιχείων σχετικά με την τοποθέτηση χειρουργικών συσκευών από την Alcon στην Κίνα.
Όπως αναγνωρίζεται από τo DOJ και την SEC, η Novartis και οι θυγατρικές της, τρέχουσες και πρώην, συνεργάστηκαν πλήρως με τις αρχές για αυτές τις έρευνες και έχουν ήδη λάβει τα κατάλληλα διορθωτικά μέτρα.
H Shannon Thyme Klinger, General Counsel της Novartis, δήλωσε:
«Είμαστε ικανοποιημένοι που όλες οι εκκρεμείς έρευνες FCPA για την εταιρεία έχουν πλέον κλείσει. Η σημερινή συμφωνία αποτελεί ορόσημο στη δέσμευσή μας να επιλύσουμε παρελθοντικά ζητήματα συμμόρφωσης και να παραμείνουμε συνεπείς στις αξίες μας. Έχουμε εφαρμόσει και συνεχίζουμε να εφαρμόζουμε πρωτοβουλίες για να διασφαλίσουμε ότι λειτουργούμε με υψηλές ηθικές αξίες παγκοσμίως, και παραμένουμε επικεντρωμένοι στην οικοδόμηση εμπιστοσύνης με την κοινωνία.»
Από τη χρονική περίοδο των εν λόγω υποθέσεων, η Novartis έχει πραγματοποιήσει σημαντικές αλλαγές για να ενισχύσει την προσέγγισή της στα θέματα επαγγελματικής δεοντολογίας, διαχείρισης κινδύνων και συμμόρφωσης. Συγκεκριμένα, η εταιρία έχει υιοθετήσει πολιτικές συμμόρφωσης βάσει κατευθυντήριων αρχών και ισχυροποίησε τη διαδικασία αναφοράς γεγονότων για πιθανές ανάρμοστες πρακτικές. Τέλος ενοποίησε τα τμήματα Risk Management & Compliance για να καταστήσει πιο αποτελεσματική τη διαδικασία διαχείρισης και μετριασμού των κινδύνων».
Η ανακοίνωση του Δικηγόρου Παύλου Σαράκη:
To Δικηγορικό μας Γραφείο ανακοινώνει με υπηρηφάνεια ότι επιτεύχθη εξωδικαστικός συμβιβασμός μεταξύ της πολυεθνικής φαρμακοβιομηχανίας Νovartis και των Αμερικανικών Αρχών (SEC – DοJ). H Novartis AG καλείται να καταβάλλει συνολικά 345.000.000 $ για αθέμιτες πρακτικές στην Ελλάδα – Ν. Κορέα – Βιετνάμ. Ένα από τα μεγαλύτερα πρόστιμα που επεβλήθησαν βάσει του Ομοσπονδιακού νόμου FCPA για αθέμιτες πρακτικές εκτός ΗΠΑ. Τα 310.000.000 $ αφορούν τις αθέμιτες πρακτικές της Novartis Hellas. (Το υπόλοιπο πρόστιμο αφορά Ν. Κορέα – Βιετνάμ).
Το Δικηγορικό μας Γραφείο με αυτή την εξέλιξη αισθάνεται πλήρη δικαίωση για το τιτάνιο αγώνα που έδωσε ενώπιον της Αμερικανικής Δικαιοσύνης για τις αθέμιτες πρακτικές της Novartis στην πατρίδα μας. Είναι μια μεγάλη νίκη υπέρ της διαφάνειας και κατά της διαφθοράς. Την αφιερώνουμε σε όλους του Έλληνες πολίτες που πλήρωσαν ακριβά την διαφθορά στο χώρο της υγείας στην πατρίδα μας και βλέπουν τους ενόχους να κυκλοφορούν ακόμη ελεύθεροι και να προκαλούν την λογική και την Δικαιοσύνη.
Οι σχετικές αποφάσεις του SEC- DoJ εδώ και εδώ.
Η υπόθεση Novartis στην Ελλάδα
Η υπόθεση Novartis στην Ελλάδα αναφέρεται στην έρευνα σχετικά με την φημολογούμενη χρηματοδότηση ιατρών και υψηλά ιστάμενων πολιτικών προσώπων στην Ελλάδα από την πολυεθνική φαρμακοβιομηχανία Novartis, η οποία έχει έδρα στη Βασιλεία της Ελβετίας. Η πρώτη δικογραφία που σχηματίστηκε το 2018 βασίστηκε κυρίως στις καταθέσεις τριών προστατευόμενων μαρτύρων και αφορούσε δέκα πολιτικά πρόσωπα της περιόδου 2006-2015, συγκεκριμένα τους δύο πρώην πρωθυπουργούς Αντώνη Σαμαρά και Παναγιώτη Πικραμμένο, καθώς και τους πρώην υπουργούς Γιάννη Στουρνάρα, Δημήτρη Αβραμόπουλο, Άδωνι Γεωργιάδη, Ευάγγελο Βενιζελο, Ανδρέα Λυκουρέντζο, Μάριο Σαλμά, Ανδρέα Λοβέρδο και Γιώργο Κουτρουμάνη.
Στα τέλη Αυγούστου 2019 αρχειοθετήθηκε η δικογραφία και για τον Γιάννη Στουρνάρα και, παράλληλα, η Εισαγγελία Διαφθοράς διαβίβασε στη Βουλή τη δικογραφία για τον Ανδρέα Λοβέρδο και ζήτησε άδεια για άσκηση ποινικής δίωξης εναντίον του για το αδίκημα της δωροδοκίας.
Μέχρι τις αρχές του 2020 η δικογραφία αρχειοθετήθηκε στο σκέλος που αφορά τους Παναγιώτη Πικραμμένο, Γιώργο Κουτρουμάνη, Ευάγγελο Βενιζέλο, Ανδρέα Λυκουρέντζο, Μάριο Σαλμά, Αντώνη Σαμαρά και Γιάννη Στουρνάρα, καθώς δεν προέκυψε κανένα στοιχείο τέλεσης οποιουδήποτε αδικήματος.
